Marża - wszystko, co musisz wiedzieć, aby zacząć zarabiać!
Czym jest marża?
Marża to różnica między ceną sprzedaży a kosztem zakupu lub wytworzenia produktu lub usługi, może być wyrażona jako wartość pieniężna lub procent. Marża jest kluczowym wskaźnikiem w zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa, ponieważ pokazuje, ile firma zarabia na sprzedaży każdego produktu po uwzględnieniu kosztów.
Wysoka marża może sugerować silną pozycję rynkową lub wartość dodaną produktu (nabywca jest skłonny dużo zapłacić), z kolei niska może wynikać ze zwiększonej konkurencji, presji cenowej rynku lub braku popytu na dany produkt.
Marża jest istotna, ponieważ pozwala firmie ocenić, jak efektywnie zarabia na swoich produktach lub usługach i jakie są możliwości zwiększenia zysków.
Marża a narzut
Marża i narzut to dwa różne wskaźniki finansowe, które często są mylone, choć oba dotyczą ceny sprzedaży i kosztów.
Marża to wskaźnik, który mówi, jaka część ceny sprzedaży stanowi zysk brutto po uwzględnieniu kosztów. Ogólny wzór na marżę to:
Marża = (cena sprzedaży – koszt własny) / cena sprzedaży x 100%
Narzut natomiast to wskaźnik, który pokazuje, o ile procent firma podwyższa cenę zakupu, aby uzyskać cenę sprzedaży. Wzór na narzut:
Narzut = (cena sprzedaży – cena zakupu) / cena zakupu x 100%
Podsumowując podstawową różnicę, marża odnosi się do ceny sprzedaży (pokazuje, ile z tej ceny stanowi zysk), a narzut do ceny zakupu (pokazuje, o ile firma zwiększyła koszt zakupu, aby ustalić cenę sprzedaży)
Rodzaje marży
Istnieje kilka rodzajów marży, które są używane w różnych kontekstach biznesowych i finansowych. Podział ten wynika z potrzeby zrozumienia i zarządzania różnymi aspektami działalności firmy.
-
Marża brutto jest różnicą między przychodami ze sprzedaży a kosztem sprzedanych towarów lub usług (koszt własny sprzedaży). Pokazuje, ile firma zarabia na sprzedaży swoich produktów przed uwzględnieniem kosztów operacyjnych, takich jak wynagrodzenia, marketing czy koszty administracyjne. Pomaga w ocenie efektywności produkcji i polityki cenowej.
-
Marża operacyjna to różnica między przychodami ze sprzedaży a kosztami operacyjnymi (czyli kosztami związanymi z działalnością operacyjną firmy). Marża operacyjna pokazuje, ile firma zarabia na swojej głównej działalności po uwzględnieniu kosztów operacyjnych. Jest to wskaźnik rentowności podstawowej działalności firmy.
-
Marża netto to różnica między przychodami ze sprzedaży a wszystkimi kosztami (w tym kosztami operacyjnymi, finansowymi, podatkami). Marża netto pokazuje, ile zysku pozostaje firmie po uwzględnieniu wszystkich kosztów, i jest wskaźnikiem ogólnej rentowności przedsiębiorstwa.
-
Marża handlowa odnosi się do różnicy między ceną sprzedaży a kosztem zakupu produktu w handlu detalicznym lub hurtowym. Jest kluczowym wskaźnikiem dla firm handlowych, które kupują towary w celu ich odsprzedaży. Marża handlowa pokazuje zysk, jaki firma uzyskuje na jednostce produktu po sprzedaży.
-
Marża detaliczna to marża, którą osiąga detalista, sprzedając produkt końcowemu konsumentowi. Pomaga detalistom w zarządzaniu cenami i zyskownością sprzedaży produktów konsumenckich.
-
Marża hurtowa to marża uzyskiwana przez hurtownika, który sprzedaje produkty detalistom lub innym firmom, ale nie bezpośrednio konsumentom. Jest istotna w zarządzaniu rentownością działalności hurtowej, gdzie sprzedaż odbywa się zazwyczaj w dużych ilościach, ale z niższą marżą procentową.
-
Marża kwotowa to różnica między ceną sprzedaży a kosztem wyrażona w jednostkach pieniężnych (np. złotówkach). Umożliwia firmom zrozumienie zysku na jednostkę sprzedaży bez względu na procentową marżę. Jest przydatna do obliczeń w strategii cenowej i analizy zysków.
-
Marża podstawowa to zysk osiągany na sprzedaży produktu po uwzględnieniu bezpośrednich kosztów zakupu lub produkcji, ale przed odliczeniem kosztów operacyjnych i administracyjnych. Służy do oceny, jak efektywnie firma generuje zyski na podstawowej działalności, zanim koszty operacyjne wpłyną na wynik końcowy.
Jak obliczyć marżę?
Obliczanie marży nie jest wcale trudne, jednak by to zrobić oczywistym jest, że trzeba mieć dane wejściowe to obliczeń, a to wymaga dokładnego prowadzenia wszystkich rozliczeń. Po przeczytaniu poprzedniego paragrafu wiesz już przecież, że marża to nie tylko różnica między ceną sprzedaży a ceną zakupu, lecz składa się na nią wiele więcej innych czynników i zmiennych, które po prostu są kosztami, które musisz ponieść, by finalnie produkt lub usługę sprzedać. To bardzo ważne, byś miał świadomość wszystkich wydatków, które ponosisz, byś mógł rzetelnie podejść do oceny zyskowności sprzedaży towarów lub usług.
Pamiętaj również, że to warto obliczać marżę dla sprzedaży poszczególnych kategorii produktów. Wtedy dowiesz się, co przynosi Ci najlepszy zysk i gdzie warto zainwestować np. więcej pieniędzy w marketing, a nad którymi kategoriami warto dokładniej się zastanowić i wprowadzić działania naprawcze lub być może po prostu z nich zrezygnować.
Poniżej znajdziesz wskazówki jak liczyć poszczególne rodzaje marży procentowej.
-
W kalkulacji marży brutto bierze się pod uwagę jedynie koszt własny sprzedaży. W obliczeniach nie uwzględnia się kosztów operacyjnych. Do kalkulacji marży brutto używa się następującego wzoru:
WZÓR: Marża brutto = (Przychody ze sprzedaży - Koszt własny sprzedaży) / Przychody ze sprzedaży * 100%
-
Liczenia marży operacyjnej opiera się na pomniejszeniu przychodu o wszystkie koszty operacyjne, czyli np. kosztu reklam itp. Liczy się ją w następujący sposób:
WZÓR: Marża operacyjna = (Przychody ze sprzedaży - Koszty operacyjne) / Przychody ze sprzedaży * 100%
-
Marża netto pokaże Ci, ile rzeczywiście zostanie w Twojej kieszeni, po uwzględnieniu wszystkich kosztów bezpośrednich i pośrednich. By obliczyć marżę netto posłuż się następującym wzorem:
Marża netto = (Zysk netto / Przychody ze sprzedaży) * 100%
Zauważ, że wszystkie wzory podane powyżej mnożone są *100%, czyli wynikiem który każdorazowa otrzymasz jest marża procentowa. Jeśli chcesz obliczyć marżę wyrażoną w złotówkach, wystarczy, że w przypadku pierwszych dwóch wzorów poprzestaniesz na obliczeniach w nawiasie.
Sprawdź oferty pracy w sprzedaży 👇
Doradca Klienta - Umowa zlecenie
Doradca Klienta - Umowa zlecenie
Doradca Klienta - Umowa zlecenie
Kalkulator marży
Uwaga, nie musisz liczyć marży na piechotę! W internecie znajdziesz kalkulatory, które ułatwią Ci obliczenia. Wystarczy, że znasz dane wejściowe.
Skorzystaj na przykład z kalkulatora WingsBridge lub SilesianPharma.
Nie ma prostszego sposobu, niż ten!
Czynniki wpływające na marżę
Marża, będąca wskaźnikiem rentowności, zależy od wielu czynników, które mogą wpływać na jej wysokość w kontekście prowadzenia działalności gospodarczej. Jest ich naprawdę wiele i część z nich zależna jest od konkretnego produktu lub branży. Oto najważniejsze czynniki wpływające na marżę:
-
Koszty własne, czyli po prostu koszty wynikające albo z zakupu albo z wytworzenia danego produktu. Im wyższe koszty produkcji lub kupna, tym mniejsza marża, chyba że odpowiednio zwiększy się cena sprzedaży.
-
Cena sprzedaży, podobnie jak koszty, wpływa na marżę bezpośrednio. Im wyższa cena sprzedaży, tym wyższa marża. Jednak to nie jest tak proste jak się wydaje: ustalanie cen wymaga balansu – ceny muszą być konkurencyjne, ale jednocześnie wystarczająco wysokie, aby zapewnić odpowiednią marżę, czyli zysk.
-
Relacje z dostawcami. Niby błaha rzecz, a znacznie może wpłynąć na Twój zysk. Dobre relacje z dostawcami mogą pozwolić na uzyskanie lepszych warunków zakupu bądź zniżek, co bezpośrednio wpływa na obniżenie kosztów własnych i zwiększenie marży.
-
Konkurencja. Obecność konkurentów na rynku może wymusić obniżenie cen, co z kolei zmniejsza marżę. Wysoki poziom konkurencji zazwyczaj prowadzi do presji cenowej. Pamiętaj, że w takiej sytuacji, zamiast konkurować jedynie ceną, warto znaleźć jakieś inne przewagi, dzięki którym klient będzie skłonny zrobić zakupy właśnie u Ciebie, np. lepsza jakość, szybsza dostawa czy kompleksowa opieka posprzedażowa.
-
Popyt na produkt. Im większy popyt, tym sprzedawcy mogą pozwolić sobie na wyższą cenę i w drugą stronę - niski popyt może zmusić firmę do obniżenia cen. Dlatego warto obserwować rynek pod kątem aktualnych trendów i w miarę możliwości dostosowywać się do potrzeb klientów.
-
Skala działalności. Po prostu skalowanie biznesu się opłaca. Większa produkcja może prowadzić do niższych kosztów na jednostkę produktu, co zwiększa marżę.
-
Koszty operacyjne. Kontrola i optymalizacja kosztów operacyjnych, czyli wydatków na np. energię, logistykę, marketing czy po prostu personel, są kluczowe dla utrzymania zdrowej marży. Redukcja zbędnych wydatków i efektywne zarządzanie zasobami operacyjnymi pozwala na zwiększenie rentowności przedsiębiorstwa.
-
Sezonowość. Wiele branż doświadcza sezonowych wahań popytu, które mogą wpływać na ceny i marże, np. w okolicach Mikołajek rośnie popyt na zabawki, więc sklepy mogą pozwolić sobie na podwyższanie cen.
-
Strategia biznesowa. Firma może stosować różne strategie cenowe i produktowe, które bezpośrednio wpływają na marżę. Przykładem jest strategia premium, która zakłada sprzedaż produktów o wyższej jakości i wyższej marży, lub strategia niskokosztowa, gdzie marże są niższe, ale rekompensowane większym wolumenem sprzedaży.
Zarządzanie marżą w biznesie
Pamiętaj, że marżę liczy się nie tylko po to, by policzyć Twoje zarobki, lecz obliczanie marży służy również ocenie zyskowności sprzedaży towarów i wyciąganiu wniosków. Głównym celem powinno być maksymalizacja zysku przy jednoczesnym utrzymaniu konkurencyjnej oferty na rynku.
Podstawowym działaniem, które starają się prowadzić przedsiębiorstwa jest próba obniżenia kosztów produkcji lub zakupu, aby zwiększyć marżę zysku. Może to obejmować negocjowanie lepszych warunków z dostawcami, optymalizację procesów produkcyjnych czy redukcję niepotrzebnych wydatków. Równocześnie ważne jest, aby cena produktu lub usługi była atrakcyjna dla klientów, ale jednocześnie pozwalała na osiągnięcie zamierzonego poziomu zyskowności.
Zarządzanie marżą wymaga również regularnego monitorowania i analizy wyników finansowych, aby na bieżąco dostosowywać strategie i reagować na zmiany rynkowe. Obejmuje to ocenę rentowności poszczególnych produktów, identyfikowanie obszarów, które generują największe koszty, oraz dostosowywanie oferty do zmieniających się potrzeb klientów.
Efektywne zarządzanie marżą jest kluczowe dla długoterminowego sukcesu firmy, ponieważ bezpośrednio wpływa na jej zdolność do generowania zysków i utrzymania się na konkurencyjnym rynku.
Podsumowanie
Marża to różnica między przychodami ze sprzedaży a kosztami produkcji lub zakupu towarów i usług, która odzwierciedla zyskowność firmy. Wyraża się ją zazwyczaj jako procent ceny sprzedaży i jest kluczowym wskaźnikiem efektywności operacyjnej przedsiębiorstwa. Wysoka marża oznacza większą rentowność, co jest istotne dla długoterminowego sukcesu biznesu. Dlatego dla każdej firmy powinna być istotne na jakim poziomie kształtuj się marża oraz takie zarządzanie nią, by stale zwiększać zyski oraz konkurencyjność produktów.
---
Jesteś pracodawcą i szukasz perełek sprzedażowych?
Zamów konsultację telefoniczną podczas której omówimy Twój proces rekrutacji i podpowiemy:
- Jak obniżyć koszty rekrutacji pracowników do działu handlowego / sprzedaży.
- Co zrobić, aby otrzymywać trafione CV.
- Jak napisać ogłoszenie o pracę budzące podziw i zainteresowanie kandydatów.
- Jak zrekrutować kandydata z gwarancją!
Jesteś pracownikiem i szukasz pracy w sprzedaży?
Załóż darmowe konto pracownika, dodaj swoje CV i aplikuj jednym kliknięciem!
- Oferty pracy dopasowane do Twoich potrzeb.
- Dostęp online do Twojego aktualnego CV.
- Dostęp do statystyk ofert pracy na które aplikowałeś.
