Wzory dokumentów

Urlop wychowawczy 2024: Jak długo trwa i komu przysługuje? WZÓR wniosku o urlop wychowawczy

2024-07-22 13:32:53

Czym jest urlop wychowawczy?

Urlop wychowawczy został stworzony w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, wychowania dziecka do ukończenia przez nie 6 roku życia. Mogą z niego skorzystać zarówno matka jak i ojciec, jeżeli przepracowali przynajmniej 6 miesięcy na umowie o pracę.

Komu przysługuje urlop wychowawczy?

Urlop wychowawczy przysługuje pracownikom, którzy pracują minimum 6 miesięcy w oparciu o umowę o pracę, przy czym zatrudnienie nie musi być w tej samej firmie. Po spełnieniu tego wymogu można złożyć wniosek o taki urlop.

Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika i udzielić mu urlopu wypoczynkowego, zatem nie musisz czekać na jego pozytywną odpowiedź. Podanie to informacja, że chcesz skorzystać z przywileju, który Ci się należy.

Pamiętaj jednak, że nie możesz wziąć urlopu wychowawczego jeśli:

jesteś bezrobotny (wyjątkiem jest, jeśli bezrobotna kobieta, zarejestrowana w urzędzie pracy, zgłosi brak możliwości podjęcia zatrudnienia z powodu opieki nad dzieckiem),
jesteś zatrudniony na umowę zlecenie lub umowę o dzieło,
jesteś ubezpieczony w KRUS.

Ile trwa urlop wychowawczy?

Nawiązując do par. 2 Art. 186 Kodeksu pracy wymiar urlopu wychowawczego wynosi do 36 miesięcy. Jest to łączny czas, z którego mogą korzystać obydwoje z rodziców. Mogą go rozdzielić w dowolnych proporcjach (ile czasu bierze matka, a ile ojciec dziecka) oraz w kilku częściach. Wyjątek stanowi 1 miesiąc, który jest minimalnym okresem dla każdego z rodziców (zatem jeden rodzic może wykorzystać maksymalnie 35 miesięcy).

W niektórych przypadkach rodzic może wykorzystać całe 36 miesięcy. Mamy z tym do czynienia w przypadku:

⁠śmierci jednego z rodziców
pozbawienia, ograniczenia lub zawieszenia u jednego z rodziców władzy rodzicielskiej,
sytuacji, kiedy dzieckiem opiekuje się jeden opiekun prawny.

Urlop wypoczynkowy należy wykorzystać do ukończenia przez dziecko sześciu lat. Jeśli natomiast pracownik posiada niepełnosprawne dziecko, limit ten wydłuża się do osiemnastego roku życia. Rodzice mogą wykorzystywać ten czas wspólnie przez część lub cały okres urlopu wychowawczego. Wówczas oboje będą przebywali na nim przez 18 miesięcy.

Urlop wychowawczy można podzielić na maksymalnie pięć części, przy czym przepisy nie określają czasu trwania żadnej z nich.

Czy urlop wychowawczy jest płatny?

Za urlop wychowawczy niestety nie przysługuje wynagrodzenie. Jednak rodzinom o niskim statusie materialnym (dochód na jedną osobę nie przekracza 674 złotych miesięcznie) przysługuje zasiłek wychowawczy w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.

Taki zasiłek wynosi 400 zł miesięcznie. Osoby, które wychowują jedno dziecko mogą otrzymywać go przez 24 miesiące, a wychowujące dwójkę dzieci - przez 36 miesięcy. Natomiast opiekunowie dziecka z niepełnosprawnością będą dostawać owy zasiłek przez 72 miesiące. Zasiłek ten można otrzymać jednak wyłącznie z zasiłkiem rodzinnym.

Kiedy należy złożyć wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego?

Wniosek należy złożyć minimum 21 dni przed rozpoczęciem urlopu.

Gdzie złożyć wniosek o urlop wychowawczy?

Wniosek możesz złożyć papierowo poprzez dostarczenie wydrukowanego i wypełnionego wniosku do swojego działu HR (druk wniosku o urlop wychowawczy możesz też dostać w swoim dziale kadr) lub przesłać go elektronicznie. Do wniosku dołącz akt urodzenia dziecka.

Czy urlop wychowawczy wlicza się do stażu pracy?

Według Kodeksu Pracy, czas, kiedy przebywałeś na urlopie wychowawczym, wlicza się do stażu pracy, a tym samym do emerytury, jest tzw. okresem składkowym. Pracodawca musi składać dokumenty rozliczeniowe pracownika do ZUS-u.

Czy mogę zrezygnować z części urlopu wychowawczego i wrócić do pracy?

Pracownik może zrezygnować z urlopu wychowawczego w dowolnym momencie jego trwania, jednak musi odbyć się to po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy (najpóźniej na 30 dni przed terminem zamierzonego podjęcia pracy) oraz za jego zgodą.

Łączenie urlopu wychowawczego z pracą

Pracownik może podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy, rozpocząć działalność, naukę lub szkolenie. jednak nie może być przez to wyłączony z możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

W przypadku, gdy pracodawca ustali, że jego pracownik trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, może wezwać go do pracy w terminie wskazanym przez siebie, ale nie później niż w ciągu trzydziestu dni od dnia ustalenia takiej wiadomości i nie wcześniej niż po upływie trzech dni od daty wezwania.

Obniżenie wymiaru czasu pracy pracownika korzystającego z urlopu wychowawczego

Pracownik może złożyć wniosek (papierowy lub elektroniczny) o obniżenie wymiaru czasu pracy do wymiaru nie mniejszego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w tym okresie, w którym mógłby korzystać z urlopu. Pracodawca zaś musi taki wniosek zaakceptować.

Wniosek musi zostać złożony 21 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy w obniżonym wymiarze czasu pracy. Jeśli wniosek złożono bez zachowania terminu, pracodawca obniża wymiar czasu pracy nie później niż z upływem 21 dni od dnia złożenia wniosku.

Jeśli pracownik skorzysta tylko z części urlopu, również może skorzystać z obniżonego wymiaru czasu pracy, jednak tylko przez okres odpowiadający pozostałemu do wykorzystania wymiarowi urlopu wychowawczego, ale nie dłużej niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.

Korzystanie z omawianego wyżej obniżonego wymiaru czasu pracy, nie obniża wymiaru urlopu wychowawczego pracownikowi.

Czy pracodawca może mnie zwolnić podczas urlopu wychowawczego?

Nie, osoba na urlopie jest nietykalna i nie może zostać zwolniona. Wyjątkiem jest jedynie upadłość lub likwidacja firmy oraz wypowiedzenie umowy z winy pracownika.

Pracownik za to ma prawo złożyć w czasie urlopu wypowiedzenie.

Pracodawca po zakończeniu urlopu musi dopuścić pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku lub stanowisku równorzędnym (jeżeli praca na dotychczasowym stanowisku jest niemożliwa) na warunkach nie mniej korzystnych od tych, które obowiązywałyby, gdyby pracownik nie korzystał z urlopu wychowawczego.

Urlop wychowawczy a inne rodzaje urlopów

Urlop wychowawczy jest niezależny i nie wpływa na prawo do urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego czy urlopu wypoczynkowego.

Co więcej, rodzicom przysługuje również płatny urlop na żądanie na opiekę nad dzieckiem, który obejmuje 2 wolne dni w ciągu roku. Rodzice mają dodatkowo prawo do urlopu opiekuńczego trwającego maksymalnie 5 dni, jednak ten rodzaj urlopu jest urlopem bezpłatnym.

Jak napisać wniosek o urlop wychowawczy? WZÓR wniosku

Poniżej zamieszczamy przykładowy wzór wniosku o urlop wychowawczy, który powinien zostać złożony do działu HR.

Miejscowość oraz data złożenia wniosku

Dane pracownika

Dane pracodawcy

WNIOSEK O UDZIELENIE URLOPU WYCHOWAWCZEGO

Na podstawie art. 186 § 1 i § 7 k.p. proszę o udzielenie mi urlopu wychowawczego w celu sprawowania osobistej opieki nad moim dzieckiem (imię i nazwisko dziecka) urodzonego (data urodzenia dziecka) w wymiarze (długość trwania urlopu wychowawczego), począwszy od dnia (data rozpoczęcia urlopu wychowawczego) do (data zakończenia tego urlopu).

Do tej pory nie wykorzystywałam/em urlopu wychowawczego, przysługującego mi na (imię i nazwisko dziecka)/wykorzystałam/em (jaka część urlopu została wykorzystana) urlopu wychowawczego, przysługującego mi na (imię i nazwisko dziecka).

Dołączam oświadczenie matki/ojca dziecka o braku zamiaru korzystania z urlopu wychowawczego przez okres wskazany we wniosku.

Z wyrazami szacunku

Podpis pracownika

Zawsze sprawdzaj aktualne informacje

Artykuł ten ma jedynie charakter informacyjny. Przepisy o urlopie wychowawczym regulują:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku zawarta w Kodeksie Pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465);
Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 8 maja 2023 r. w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2023 r. poz. 937).

Aby sprawdzić aktualne informacje wejdź w zakładkę Urlop wychowawczy na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.