Poszukiwanie pracy

Jak dobrze wypaść podczas rekrutacji? Najczęściej zadawane pytania na rozmowie kwalifikacyjnej

2023-01-27 21:55:04

Każdy kandydat chce wypaść na rozmowie kwalifikacyjnej jak najlepiej. Odpowiednio przeprowadzona, może zaowocować współpracą potencjalnego pracownika z daną firmą. Zatem rozsądnym pomysłem powinno być odpowiednie przygotowanie do tej części procesu rekrutacji. Wiele osób nie posiada jednak rzetelnych informacji na ten temat. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom, przygotowaliśmy najczęstsze pytania oraz stworzyliśmy uniwersalne porady pomagające w przeprowadzeniu skutecznej rozmowy kwalifikacyjnej.

Odpowiednie nastawienie to podstawa!

Stres jest niewątpliwie jedną z częstszych emocji towarzyszących rozmowie kwalifikacyjnej. Pogarsza zdolność racjonalnego myślenia, umiejętność sensownego, logicznego wysławiania się. Silny stres może zatem zaburzyć przebieg rozmowy z potencjalnym pracodawcą, nawet jeśli w innych aspektach jesteśmy dobrze przygotowani. Stąd odpowiednie nastawienie jest podstawą pomyślnej konwersacji. Rekruter rozmawiający z osobą optymistycznie nastawioną, pewną swoich wartości odniesie znacznie lepsze wrażenie, niż przy rozmowie z człowiekiem speszonym, mającym trudności w udzielaniu rzeczowych odpowiedzi na zadawane pytania.

Jednak sama porada "nie stresuj się, bądź pozytywnie nastawiony" nie jest taka prosta do zastosowania w rzeczywistości, jak się to może wydawać. Pozbycie się negatywnych emocji sprawia niejednej osobie problemy. Warto wtedy jednak zastanowić się, czy dane emocje są adekwatne do sytuacji, czy występujące negatywne nastawienie jest uzasadnione konkretnymi przykładami, czy jest po prostu hipotetyczną negatywną sytuacja, którą sobie wyobrażamy i się nią stresujemy. Warto też wymienić sobie aspekty, które zwiększą naszą pewność siebie. Mogą to być przykładowo aspekty związane z cechami charakteru, ale również z odpowiednim przygotowaniem do rozmowy kwalifikacyjnej. Warto też zrelaksować się przed spotkaniem z rekruterem. Sposobem na odprężenie może być na przykład ulubiona muzyka czy gorąca kąpiel.

Ważny jest odpowiedni wygląd

Jednym z czynników, który wpływa na dobre pierwsze wrażenie na rozmowie kwalifikacyjnej, jest odpowiedni wygląd. Ubranie krótkich spodenek oraz koszulki na ramiączkach raczej nie będzie dobrze odebrane. Ubiór powinien być schludny, dostosowany do okazji. Jeżeli ubiegamy się o konkretne stanowisko w danej firmie warto sprawdzić jaki "dress code" tam obowiązuje. Można to uczynić, przeglądając zdjęcia osób tam pracujących i spoglądając na ich ubiór poprzez portal LinkedIn. Z drugiej strony jeżeli aplikujemy na wyższe stanowisko i wszyscy Mangerowie chodzą "pod krawatem i w garniturze" warto również dopasować się do tego podejścia.

Są zawody, w których obowiązują pewne przyjęte od dawien dawna standardy i wyłamanie się z nich może być odebrane na rozmowie kwalifikacyjnej w różny sposób, niekoniecznie dla nas pozytywny. Uogólniając, dobrze sprawdzi się jednolita koszula wraz z eleganckimi spodniami, np. jeansy bez dziur, czy elegancką spódnicą. Strój powinien być dla nas wygodny, komfortowy. Warto przygotować go dzień wcześniej. Nie są konieczne również wyszukane fryzury. Wystarczą czyste i ładnie ułożone włosy. Jeśli chodzi o kobiety, makijaż powinien być delikatny, podkreślający urodę. Zadbane dłonie są dodatkowym atutem.

Wizerunek w sieci

Przyszły pracodawca sprawdza nie tylko twoje CV, ale również to, jak zachowujesz się w mediach społecznościowych, co umieszczasz w Internecie. W sieci komputerowej stosunkowo łatwo jest wyszukać konkretną osobę oraz zobaczyć, jakie treści udostępnia. Pracodawcom zależy, aby ich pracownicy godnie reprezentowali firmę również w Internecie. Przykładowo – osoba promująca w sieci palenie tytoniu nie zostanie pozytywnie odebrana jako rejestrator medyczny w klinice zajmującej się chorobami płuc, a sami pacjenci mogą stracić dobre zdanie o placówce.

Dobrze jest kontrolować to, jakie informacje pozostawiasz w świecie wirtualnym. Nie powinno się zapominać, że nawet jeśli jakaś treść zostanie przez nas usunięta, nie oznacza to, że całkowicie zniknie z sieci. Stąd optymalnym rozwiązaniem wydaje się być udostępnianie w Internecie treści przemyślanych, popartych konkretną i rzeczową argumentacją, a z drugiej strony unikanie treści emocjonalnych powodujących negatywne skojarzenia lub atakujących inne osoby bez wyraźnego powodu.

Przygotuj wszystko, co potrzebujesz zabrać na rozmowę

Podczas spotkania rekruter może udzielić ważnych informacji na temat firmy, warunków zatrudnienia czy informacji o dalszych procesach rekrutacyjnych. Profesjonalizmu doda zabranie na rozmowę własnego notatnika oraz długopisu, aby zapisać wszystkie niezbędne wiadomości.

Czasami rekruterzy mogą poprosić o przygotowanie określonych materiałów na rozmowę kwalifikacyjną, jak na przykład portfolio. Niespełnienie takiej prośby na pewno wpłynie negatywnie na opinię rekrutera, a tym samym obniży prawdopodobieństwo przyjęcia do firmy.

Rekruter powinien posiadać życiorys potencjalnego pracownika podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Jednak dobrym pomysłem jest zabranie na wszelki wypadek również kopii CV. Być może okaże się, że będzie ona przydatna w wyjaśnianiu zapisów tam się znajdujących. Wartościowi pracownicy potrafią współpracować już na etapie rekrutacji. Także jeżeli pomożesz rekruterowi przeprowadzić płynnie spotkanie rekrutacyjne, zostaniesz zapamiętany jako osoba dobrze zorganizowana i lubiąca współpracować.

Pozytywne opinie z poprzedniej pracy są bardzo dużym dodatkowym atutem! Referencje byłych pracodawców mogą zrobić wrażenie na rekruterze. Z reguły weryfikują oni prawdomówność pracowników, zanim zarekomendują przyszłemu szefowi zatrudnienie Was na konkretnym stanowisku. Rekruterzy mają mało czasu i jeżeli dostarczycie im cokolwiek, co ułatwi im ich pracę, będziecie mieli przewagę nad innymi osobami ubiegającymi się o pracę. Warto więc zabrać referencje ze sobą i jeżeli nadarzy się ku temu okazja zaprezentować je na rozmowie kwalifikacyjnej.

Zawsze lepiej być wcześniej

Wiele osób ceni sobie punktualność. Nie inaczej jest z rekruterami. Czekanie na drugą osobę nie jest niczym przyjemnym. Tym bardziej, jeśli rekruter ma później umówione kolejne rozmowy czy inne ważne obowiązki. Jeśli nie chcesz osłabić pierwszego wrażenia, dobrze jest przybyć na spotkanie rekrutacyjne przynajmniej 15 minut wcześniej. Szybsze wyjście z domu może zapobiec spóźnieniom wynikającym z sytuacji niezależnych od nas, na przykład w wyniku problemów z komunikacją miejską.

Pamiętaj o wyczerpujących odpowiedziach

Udzielając odpowiedzi, zwróć uwagę na to, aby w sposób wyczerpujący odpowiedzieć na zadane pytania na rozmowie kwalifikacyjnej. Krótkie, niepełne odpowiedzi mogą wywołać wrażenie zbywania osoby rekrutującej, ograniczonej wiedzy na dany temat czy brak poważnego podejścia do potencjalnego stanowiska pracy. Tym bardziej może być to odebrane negatywnie, jeśli w CV zawarta jest informacja o łatwości nawiązywania kontaktów i komunikatywności potencjalnego pracownika. Zatem, jeśli przed przystąpieniem do spotkania rekrutacyjnego analizujesz typowe pytania rekrutacyjne i chcesz w jak najlepszy sposób na nie odpowiedzieć, pamiętaj o tej zasadzie!

Czy znasz swoje CV?

Na rozmowach kwalifikacyjnych rekruter sprawdza informacje zawarte w CV potencjalnych pracowników i na tej podstawie zadaje pytania rekrutacyjne. Najczęściej poruszaną kwestią jest doświadczenie zawodowe, jednak pytania mogą również dotyczyć wymienionych podczas pisania CV umiejętności czy ukończonych kursów. Dobrze jest zastanowić się nad możliwymi pytaniami, aby móc wstępnie przygotować sobie przykładowe odpowiedzi. Długie zastanawianie się nad wypowiedzią może być negatywnie odebrane. Warto zatem dokładnie zapoznać się ze swoim CV przed przystąpieniem do rozmowy, aby pewnie i sprawnie odpowiadać osobie rekrutującej.

Pasje i hobby

Na rozmowie kwalifikacyjnej często padają pytania o pasje i hobby. Mogą odnosić się do zainteresowań wspomnianych w CV, na przykład: "napisał/a Pan/Pani, że interesuję się literaturą. Czy mógłbym prosić o rozwinięcie tego pojęcia?". Również może paść ogólne pytanie rekrutacyjne, typu: "jakie jest Pana/Pani hobby?". Wiele osób ma problem z płynną, dobrze rozbudowaną odpowiedzią na to pytanie, gdy zostaje zadane znienacka. Dochodzi do nadmiernie długiego myślenia i przerywania swojej wypowiedzi, co w konsekwencji może wywołać stres. Zatem koniecznie przygotuj odpowiedź wcześniej, aby wywołać pozytywne wrażenie na osobie rekrutującej.

Największe osiągnięcie zawodowe i największa zawodowa porażka.

Pytania na rozmowie kwalifikacyjnej mogą również dotyczyć osiągnięć i porażek zawodowych. Nie warto okłamywać osoby rekrutującej. Kłamstwo może wyjść bardzo szybko na jaw po zatrudnieniu, kiedy pracodawca będzie wymagał więcej, niż pracownik rzeczywiście jest w stanie zrobić. Dobrze jest skupić się na faktach, opowiedzieć o podjętej strategii, użytych umiejętnościach oraz wkładzie w ostateczny efekt. Pozwoli to osobie rekrutującej na bliższe poznanie pracownika w środowisku pracy.

O ile o sukcesach mówi się przyjemnie, o tyle niewygodnie jest opowiadać o porażkach zawodowych. Jeśli jednak padnie pytanie na wspomniany temat, nie warto niepotrzebnie się stresować. W każdej pracy zdarzają się pomyłki, nieprzyjemne sytuacje. Przede wszystkim należy podkreślić wnioski wyciągnięte z danej sytuacji oraz rozważyć, co przyszłościowo można by było zrobić inaczej, aby przekształcić porażkę w sukces. Umiejętność dostrzegania i chęć poprawy zaistniałych nieprawidłowości na pewno zrobi wrażenie na przyszłym pracodawcy!

Nie wypowiadaj się negatywnie na temat poprzedniej pracy

Rekruterzy lubią rozmawiać na temat doświadczeń z poprzedniej pracy. Często nie jest to komfortowy temat dla potencjalnego pracownika. Wzmianka o byłym pracodawcy może wywołać negatywne emocje, jednak nie warto ich okazywać. Do tematu powinno podejść się profesjonalnie i dyplomatycznie. Znaczenie ma użycie odpowiednich słów do opisania sytuacji. Na przykład, zamiast wyrazić złość, że "pracodawca dał podwyżki tylko swoim ulubieńcom, nie chciał dać podwyżek innym pracownikom pomimo bardzo dobrych wyników pracy i sporych przychodów dla firmy", lepiej powiedzieć: "firma z powodu kłopotów finansowych musiała zrezygnować z podwyżek dla pracowników, a ja niestety nie mogłem sobie pozwolić na taką sytuację w danym momencie".

Jeśli nie chcesz wypowiadać się na temat byłego pracodawcy, skieruj rozmowę na swoją osobę. Przykładowo, na pytanie rekrutacyjne "jaki był Pana/Pani powód zmiany pracy?" możesz odpowiedzieć: "nie czułem/am, że rozwijam się na poprzednim stanowisku, a rozwój jest dla mnie istotny" lub "nie robiłem/am niczego nowego, praca stała się dla mnie monotonna, chciałbym/abym spróbować czegoś innego".

Należy pamiętać, że jeśli będziemy się nadmiernie negatywnie wypowiadać zarówno o byłym pracodawcy jak i o samej pracy, rekruter może pomyśleć, że tak samo możemy wypowiadać się w przyszłości o jego firmie, co znacznie zmniejszy szansę na powodzenie rozmowy kwalifikacyjnej. Przed rozmową warto samemu zadać sobie pytanie: "dlaczego chcesz zmienić pracę" i ułożyć na nie bezpieczne warianty odpowiedzi, które będzie można wykorzystać podczas prawdziwego spotkania.

Co można zmienić w naszej firmie?

Pracodawcy są ciekawi, jak potencjalny pracownik postrzega przyszłe miejsce pracy. Stąd pytania zadane przez osobę rekrutującą typu: "co zmieniłby/aby Pan/Pani w naszej firmie?" lub "jaki jest największy minus stanowiska, na które Pan/Pani aplikuje?" mogą pojawić się na rozmowie kwalifikacyjnej.

Aby odpowiedzieć na pytanie odnośnie zmian w firmie, potencjalny pracownik powinien dokładnie poznać dane przedsiębiorstwo, wyszukać o nim informacji. Dopiero na podstawie zdobytej wiedzy może zastanowić się nad propozycjami doskonalenia firmy. Pomysły pracownika nie muszą być spójne ze sposobem myślenia rekrutera. Pokażą natomiast kreatywność, umiejętność analizowania i logicznego myślenia. Aplikujący udowodni również, że nie boi się wypowiadać na temat swoich uwag.

Każde stanowisko posiada wady. Gdy osoba rekrutująca spyta o minusy potencjalnego stanowiska, nie warto mówić o ich braku. Lepiej wykazać się szczerością i powiedzieć, jakie dostrzegasz słabe strony. Być może wypowiedziane uwagi skłonią pracodawcę do poprawy warunków miejsca pracy.

Oczekiwania finansowe

Niełatwo jest rozmawiać o swoich oczekiwaniach finansowych. Jednak dobrze, jeśli ten temat zostanie poruszony na rozmowie rekrutacyjnej. To, jakich zarobków można spodziewać się na danym stanowisku, wpływa na decyzję o podjęciu pracy. Czasami już w ogłoszeniu o pracę mamy podaną proponowaną stawkę na danym stanowisku. Jednak często to osoba rekrutująca zadaje pytanie odnośnie oczekiwań finansowych potencjalnego pracownika.

Warto zatem zapoznać się ze średnim wynagrodzeniem na danym stanowisku. Należy jednak uwzględnić fakt, że mogą być istotne różnice pomiędzy wynagrodzeniami w różnych miejscowościach, Przykładowo, można spodziewać się, że pensja pracownika z firmy mieszczącej się w Warszawie będzie wyższa, niż pensja pracownika firmy z małej miejscowości. Oczywiście, oprócz średnich zarobków na danym stanowisku powinno zostać uwzględnione również posiadane doświadczenie zawodowe oraz konkurencja na rynku. Na podstawie tych informacji, osoba aplikująca może estymować kwotę.

Realność przyszłego wynagrodzenia warto również sprawdzić w raportach płacowych dostępnych w dużej mierze za darmo w Internecie. Z reguły są one publikowane przez firmy doradcze zajmujące się tematyką rynku pracy. Chcesz sprawdzić wynagrodzenia rynkowe? Skorzystaj z naszej pomocy i zestawienia raportów dostepnego w artykule pt.: Zestawienie raportów HR dot. rynku pracy w Polsce. Radzi się, aby pierwsza, zaproponowana kwota była wyższa od tej, która jest pożądana, zadowalająca. Pozwala to na negocjacje i możliwość zejścia z zaproponowanej początkowo stawki, co finalnie może dać potencjalnemu pracownikowi satysfakcjonujące wynagrodzenie.

Jednak trzeba pamiętać, aby wspomniana, zaproponowana rekruterowi stawka była również realna do spełnienia przez pracodawcę. Jeśli pensja na danym stanowisku waha się w granicach 4-5 tysięcy, zaproponowanie kwoty 15 czy 20 tysięcy może wydać się narcystyczne oraz wpłynąć negatywnie na opinię osoby rekrutującej.

Korzyści dla firmy

Pracodawca szuka osoby, która przyniesie firmie wiele korzyści. Udowodnij, że to właśnie Ty jesteś taką osobą! Dobrze, jeśli jesteś świadomy swoich atutów. Na rozmowie kwalifikacyjnej możesz podkreślić mocne strony podczas odpowiadania na zadane pytania. Warto, aby były one spójne ze stanowiskiem, na które chcesz aplikować. Na przykład, na stanowisko handlowca pożądanymi cechami mogą być posiadane kompetencje sprzedażowe takie jak: prospecting, kwalifikowanie kontaktów, radzenie sobie z obiekcjami, negocjacje.

Osoba rekrutująca może również bezpośrednio poprosić cię o wymienienie korzyści po zatrudnieniu twojej osoby. Tutaj przyda się posiadanie wiedzy na temat firmy, o czym była już mowa w niniejszym artykule. Wiedząc, jak funkcjonuje dana instytucja, można odpowiedzieć sobie na pytanie: "jakie działania, które przysłużą się dla osiągnięcia celów firmy, mogę podjąć?". Dobrze przemyślana wypowiedź pokażę kreatywność oraz pozwoli wyróżnić się na tle innych kandydatów.

Przygotuj własne pytania na rozmowę kwalifikacyjną

Pamiętaj, że rozmowa kwalifikacyjna to nie jest wywiad. Jeśli masz jakieś pytania, zawsze możesz je zadać rozmówcy. Warto dopytać osobę rekrutującą o interesujące nas szczegóły, na przykład o dokładny zakres obowiązków na danym stanowisku czy wymagania pracodawcy względem nowego pracownika. Osoba rekrutująca na pewno doceni zaangażowanie rozmówcy oraz poważny stosunek do ewentualnego stanowiska pracy. Profesjonalizmu do całości doda notowanie udzielonych przez rekrutera informacji w notatniku.

Rozmowa kwalifikacyjna zakończona. Co dalej?

Warto dołożyć wszelkich starań, aby objąć stanowisko, na którym chciałbyś pracować. Po rozmowie kwalifikacyjnej koniecznie przygotuj mail z podziękowaniem za spotkanie. Możesz również zawrzeć w nim podsumowanie najważniejszych ustaleń. Wysłanie takiej wiadomości na pewno zrobi pozytywne wrażenie na osobie rekrutującej. Być może również sprawi, że zostaniesz w pamięci rekrutera. Pamiętaj, że takie dodatkowe działania mogą zaważyć na tym, czy otrzymasz ofertę pracy.

---